

Në bazë të nenit 54, 55, 58 dhe nenit 64.2 pika (a) dhe (b) nenit 128.2 të Ligjit nr. 03/L-073  për Zgjedhjet e Përgjithshme dhe Ligjit nr. 03/L-256 p?r Ndryshimin dhe Plotësimin e Ligjit nr. 03/l-073 për Zgjedhjet e Përgjithshme në Republikën e Kosovës, 19 dhe 20 të Ligjit nr. 03/L-072 për Zgjedhjet Lokale në Republikën e Kosovë, Komisioni Qendror i Zgjedhjeve me datë 02.07.2013 nxjerr:


RREGULLËN ZGJEDHORE Nr. 07/2013
VËZHGUESIT E ZGJEDHJEVE


Neni 1
Dispozitat e përgjithshme


1.1	Kjo rregull zgjedhore ka për qëllim të rregullojë: procedurën  për aplikim dhe akreditim  të organizatave, vëzhguesve, mediave, si dhe obligimet e organizatave të akredituara dhe vëzhguesve të tyre.
1.2 	Për akreditimin medieve dhe stafit të tyre do të vendosen procedura të thjeshtësuara në pajtueshmëri me nenin 5 të kësaj rregulle.


Neni 2
Përkufizimet

2.1   	Vëzhgues i akredituar - do të thotë përfaqësuesi i një subjekti të certifikuar politik,          organizatë joqeveritare, qeveritare ose ndërqeveritare, organizatë ndërkombëtare e   specializuar dhe e përfshirë në mbrojtjen e të drejtave të njeriut, vendi të huaj, ose media, që ka dorëzuar kërkesën për vëzhgim të zgjedhjeve dhe ka marrë miratimin nga KQZ-ja në pajtim me këtë ligj dhe me rregullat e KQZ-së.

2.2    Subjekti(et) i certifikuar politik - do të thotë subjekti politik, që është partia politike,
koalicioni i partive politike, nisma qytetare ose kandidati i pavarur, i cili është i certifikuar nga Komisioni Qendror i Zgjedhjeve, në përputhje me këtë ligj dhe me rregullat e KQZ-së.


2.3 	Organizata joqeveritare (OJQ) - do të thotë çdo organizatë joqeveritare e regjistruar në përputhje me dispozitat e legjislacionit në fuqi.

2.4 	Mediat - do të thotë të gjitha televizionet dhe radiostacionet që transmetojnë në territorin e Kosovës dhe të cilët janë të licencuara nga Komisioni i Pavarur për Media, duke përfshirë edhe mediat e shkruara.


Neni 3
Akreditimi i organizatave dhe i vëzhguesve të tyre


3.1	Akreditimi i Individëve për Zgjedhje ne emër te ndonjë organizate për vëzhgimin e zgjedhjeve duhet të dorëzojnë kërkesë në KQZ (Zyrë), jo më vonë se tridhjetë (30) ditë para ditës së zgjedhjeve

3.2	Organizatat që aplikojnë për akreditim për vëzhgimin e zgjedhjeve duhet të dorëzojnë kërkesë në KQZ (Zyrë), jo më vonë se njëzet e pesë (25) ditë para ditës së zgjedhjeve.

3.3  	Organizatat  që  aplikojnë  për  akreditim  për  vëzhgimin  e ditës së zgjedhjeve duhet  të dorëzojnë kërkesën në KQZ (Zyrë), jo më vonë se njëzet (20) ditë para ditës së zgjedhjeve.

3.4	Organizatat apo individët në emër të ndonjë organizate që aplikojnë për akreditim duhet të plotësojnë dokumentacionin si në vijim:

a) formularin e akreditimit të vëzhguesit, që është i bashkangjitur këtu si Shtojca 1; 

b) listën e vëzhguesve në formën e bashkangjitur këtu si Shtojca 2 që përmban:
emrin, mbiemrin, datën e lindjes, adresën, numrin personal dhe numrin e telefonit për kontaktim për secilin vëzhgues në formën elektronike dhe kopje të shtypur të nënshkruar nga përfaqësuesi i organizatës; dhe

c) deklaratën e vëzhguesit në formën e bashkangjitur këtu si Shtojca 3, të nënshkruar nga individi, me të cilën deklarojnë se ai ose ajo: 

i. i përmbush kriteret e zotësisë juridike për të qenë vëzhgues;
ii. është i gatshëm të jetë vëzhgues në emër të asaj organizate, dhe
iii. do t’i përmbahet Kodit të Sjelljes për Vëzhgues.

3.5	Zyra duhet t’i verifikojë dokumentet e dorëzuara nga organizata apo individët në emër të organizatës për akreditim, sipas nenit 1.1 të kësaj rregulle.

a) i dorëzon ato në KQZ me rekomandimin për akreditim, jo më vonë se katër (4) ditë pas parashtrimit të tyre, nëse dokumentet janë të plota dhe të nënshkruara si duhet, ose

b) brenda të njëjtit afat ia kthen dokumentet aplikuesit për korrigjim, nëse konstaton se kërkesa për akreditim nuk është e plotë ose është e pasaktë, me njoftimin se çka duhet të plotësohet ose të korrigjohet.

3.6 	Organizata apo individët që kërkojnë të akreditohen në emër të organizatës, dokumentet për akreditim të dorëzuara të së cilës janë kthyer si jo të plota ose të pasakta si në nenin 3.3 te kësaj rregulle, duhet t’i bëjë korrigjimet e vëna në dukje dhe plotësimet në kërkesë dhe t’i ridorëzojë ato dokumente në Zyrë brenda tri (3) ditëve nga njoftimi.

3.7 	Brenda tri (3) ditëve nga marrja e rekomandimit për akreditim nga Zyra, KQZ-ja duhet të vendosë që 

a) ta akreditojë organizatën dhe ta certifikojë listën e saj të vëzhguesve, apo të akreditojë dhe të certifikojë individin në emër të një organizate, ose

b) t’ia refuzojë kërkesën për akreditim dhe ta njoftojë me shkrim organizatën përkatëse apo individin përkatës në emër të një organizate, duke i dhënë shpjegime për vendimin e vet dhe duke e  informuar  parashtruesin  e  kërkesës  për  të  drejtën  e  ankimit  ndaj  atij  vendimi  në  Panelin Zgjedhor për Ankesa dhe Parashtresa (PZAP).

3.8 	 Kërkesa duhet të aprovohet ose të refuzohet jo më vonë se dhjetë (10) ditë pas dorëzimit dhe pranimit të dokumentacionit të plotë dhe të plotësuar.

3.9  	Zyra duhet ta njoftojë organizatën ose individin që ka kërkuar të akreditohet në emër të një organizate se KQZ-ja e ka akredituar atë, dhe se i ka certifikuar vëzhguesit e saj dhe t’ia sigurojë organizatës së akredituar apo individit të akredituar në emër të një organizate, letrën e akreditimit dhe distinktivët e veçantë për të gjithë vëzhguesit.

Neni 4
Obligimet e organizatave të akredituara dhe të vëzhguesve të tyre, apo individëve që vëzhgojnë në emër të një organizate


4.1	Secila organizatë e akredituar apo individ që vëzhgon në emër të një organizate, duhet t’i marrë distinktivët për vëzhguesit e vet brenda afatit prej tri (3) ditëve prej ditës së njoftimit me shkrim për akreditim nga Zyra.

4.2 	Organizata e akredituar është përgjegjëse për shpërndarjen e distinktivëve vëzhguesve të vet veç  e  veç,  pas  verifikimit  të  identitetit  të  tyre.  Organizata  duhet  të  mbajë  dosjen  e  secilës deklaratë të nënshkruar të vëzhguesit, emrat dhe të dhënat për kontaktim të vëzhguesve të vet.

4.3 	Organizata e akredituar është përgjegjëse dhe duhet të sigurojë që vëzhguesit e saj janë plotësisht të vetëdijshëm me të drejtat dhe obligimet si dhe me procesin zgjedhor.

4.4 	Organizata e akredituar është përgjegjëse për sjelljen individuale të vëzhguesve të saj. Nëse organizata e akredituar konstaton se ndonjëri nga vëzhguesit e saj, apo një individ që vëzhgon në emër të një organizate ka shkelur Kodin e Sjelljes për Vëzhgues, ajo mund ta anulojë distinktivin e atij vëzhguesi dhe t’ia dorëzojë atë KQZ-së në mënyrë që atij ose asaj t’i anulohet akreditimi si vëzhgues.

4.5 	KQZ-ja mund ta anulojë akreditimin e vëzhguesit të procesit zgjedhor që i ka cenuar ligjet në fuqi, rregullat e zgjedhjeve, urdhëresat administrative ose procedurat administrative lidhur me procesin zgjedhor

4.6 	Pa marrë parasysh dispozitat e nenit 3.6 (b) të kësaj rregulle, KQZ-ja ose PZAP-i mund që po ashtu,  me  vetë  iniciativë  ose  pas  njoftimit  nga  Zyra  ose  cilido  nga  ZKZ-të,  t’ia  anulojnë akreditimin  cilitdo  vëzhgues  që nuk  e respekton  Kodin  e Sjelljes  për  Vëzhguesit  ose  që në çfarëdo mënyre e pengon procesin e zgjedhjeve. Në rast të sjelljes së keqe të përsëritur ose të rëndë nga ana e një ose më shumë vëzhguesve nga e njëjta organizatë e akredituar, KQZ-ja ose PZAP-i mund të vendosin të anulojnë menjëherë akreditimin e organizatës së akredituar. Një vendim i tillë e anulon automatikisht akreditimin e të gjithë vëzhguesve të asaj organizate të akredituar.

4.7 	Organizata  e akredituar  apo  një individ  që vëzhgon  në emër të një organizate,  mund  të parashtrojë ankesë pranë KQZ-së nëse ai/ajo nuk ka qasje në të gjitha takimet dhe dokumentet e ZKZ-së. KQZ-ja do të marrë vendim në lidhje me ankesën brenda 48 orëve dhe do të ndërmarrë veprime të cilat i konsideron të duhura.

4.8 	Organizata e akredituar apo individi që vëzhgon në emër të një organizate mund të parashtrojë ankesë pranë KQZ-së, ZKZ-së, Sekretariatit të KQZ-së, apo PZAP-it për çdo parregullsi tjetër, shkelje  të procedurave  ose incidente  të dëshmuara  gjatë vëzhgimit  të procesit  të zgjedhjeve. Ankesat në PZAP do të parashtrohen në pajtim me Rregullat e Procedurës së PZAP-it. Ankesat pranë KQZ-së, ZKZ-së apo Sekretariatit të KQZ-së duhet të bëhen brenda afatit prej (24) orësh. Në ankesën  e tillë  duhet  të përfshihen  përshkrimi  i fakteve,  vendi dhe koha e ngjarjes, gjithashtu emri i vëzhguesit të pranishëm dhe numri i tij/saj i distinktivit.
Neni 5
Akreditimi i mediave


5.1 	Stafi i mediave të shkruara apo atyre elektronike (shtëpive mediatike) të cilët duan të hyjnë në qendrat e votimit, në vendvotim apo në qendrën për numërim dhe rezultate në ditën e zgjedhjeve apo gjatë numërimit duhet të jenë të akredituara nga KQZ.

5.2 	Mediat duhet të njoftojnë Zyrën për listën e stafit të tyre të përmendur në nenin 3.4 (b) te kësaj rregulle më së largu pesëmbëdhjetë (15) ditë para dite se zgjedhjeve.

5.3 	ZRPP-ja njofton mediat përmes shpalljes publike për afatin  e aplikimit për akreditim. 

5.4 	Lista duhet të përmbajë si më poshtë:

a) emrin e shtëpisë mediatike;
b) emrin dhe mbiemrin e personit;
c) një kopje të dokumentit identifikues të mediave. 

5.5 	Pas njoftimit, Zyra brenda pesë (5) ditësh duhet të lëshojë distinktivët për akreditim të mediave. Distinktivi i akreditimit të mediave është i vlefshëm së bashku me dokumentin identifikues të mediave.

5.6 	Bartësi i distinktivit akreditues të medieve do të ketë të drejtë:

a) të hyjë në qendrat e votimit, vendvotimet dhe Qendrën e numërimit dhe rezultateve, si dhe në objektet tjera të KQZ-së dhe ZKZ-së që janë të hapura për publikun dhe mediat. Bartësi i  distinktivit konsiderohet si vëzhgues;

b) të bëjë reportazh, të marrë pamje me kamerë dhe të kërkojë informacione nga kryesuesi i Komisionit të Vendvotimit.

5.7	Aktiviteti i stafit të mediave nuk duhet të rrezikojë integritetin e procesit zgjedhor, heshtjen zgjedhore, privatësinë dhe fshehtësinë e votës.

5.8 	KQZ-ja mundet që në mënyrë të menjëhershme të tërheqë akreditimin e stafit të një medie në rast të shkeljes së dispozitave të legjislacionit zgjedhor.

       
        Neni  6
			 Dispozitat kalimtare dhe përfundimtare

6.1 	Me hyrjen në fuqi të kësaj rregulle, shfuqizohet Rregulla Zgjedhore numër 07/2009  Vëzhguesit e Zgjedhjeve, e datës 25.06.2009.

6.2 	Pjesë përbërëse e kësaj rregulle janë edhe shtojcat:

      Shtojca - I Formulari i Akreditimit të Vëzhguesve
Shtojca - II Lista e Vëzhguesve
      Shtojca - III Deklarata e Vëzhguesit të Zgjedhjeve


Neni 7
Hyrja në fuqi


     Kjo rregull hyn në fuqi më datë 02.07.2013. 


Kryetari i Komisionit Qendror të Zgjedhjeve

      Valdete Daka

1